تاریخچه چاپ دیجیتال
میتوان گفت چاپ دیجیتال حدودا در اوایل دهه 1900 پا به عرصه گذاشته است. اما با وجود اینکه تاریخ بسیار کوتاهتری در مقایسه با چاپ افست دارد به سرعت تکامل یافته و به عنوان یکی از راههای قابل دسترسی راحت و سریع شناخته شده است. توسعه آن به دنبال توسعه کامپیوتر انجام شد و دنیای چاپ با سرعت و کیفیت بالای چاپ دیجیتال متحول گردید. گسترش چاپ دیجیتال کمی پیچیده است اما میتوان گفت که شرکت زیراکس نقش بسزایی در این امر داشته است.
چِستر اف کارلسون (Chester f Carlson) آمریکایی در سال ۱۹۳۸ با کشف الکتروفتوگرافی توانست در هنگام انجام یک آزمایش، الکتروفتوگرافی (Electrophotography) را کشف کرده و زیربنای تکنیک چاپ دیجیتال را پایه گذاری کند. بعدها به آن زیروفتوگرافی (Xerophotography) هم گفتند که البته در زبان عام به فتوکپی معروف است.
در ابتدا هیچکس علاقهای به این موضوع نشان نداد. ولی با این وجود او در سال ۱۹۴۲ اختراع خودش را به ثبت انحصاری رساند. امروزه زیروگرافی در بیشتر دستگاههای کپی و چاپگرهای لیزری و الایدی کاربرد دارد. برای اولین بار در سال ۱۹۴۴ اختراع او توسط یک مؤسسه تحقیقی امریکایی به نام باتل مِموری (Battelle Memorial) مورد توجه و پشتیبانی قرار گرفت ولی پیشرفت چشمگیری نداشت. تا اینکه بین سالهای ۱۹۴۷ تا ۱۹۴۸ شرکت کوچک آمریکایی هالویید (Haloid) با خواندن مقاله کارلسون در یک مجله علمی با او و اختراعش آشنا شد. فعالیت این شرکت در زمینه تولیدات کاغذ مخصوص عکاسی بود که به سبب جنگ جهانی دوم دچار رکود شده بود و در پی یافتن ایدهای جدید برای سرمایهگذاری بود. از این رو شرکت هالویید حق فروش محصولات بر پایه اختراع کارلسون را برای خود گرفت. به نظر این شرکت نام الکتروفتوگرافی نام پیچیدهای بود و از نظر او این نام یک نام تجاری جالب نبود. بنابرین این نام را به زیراکس (Xerox) تغییر داد. این کلمه از کلمه Xerography گرفته شده که در زبان یونانی به معنای «چاپ خشک» است. همین امر در موفقیت آنها مؤثر واقع شد. در سال ۱۹۵۰ به کمک آنها اولین دستگاه کپی مدل A فروخته شد.
در میان هزاران اختراع قرن بیستم فردی لهستانی به نام بنی لاندا در سال 1993 با اختراع اولین دستگاه چاپ دیجیتال رنگی دستگاه E-Print 1000 دنیای چاپ را متحول کرد.
لقب او را در دنیا "پدر چاپ دیجیتال رنگی" گذاشتند. وی در لهستان متولد شد و وقتی دوساله بود خانوادهاش به کانادا مهاجرت کردند. در آنجا در ده سالگی پدرش پشت مغازه تنباکو فروشیاش تاریکخانه کوچکی داشت و بنی با دوربینی که از وسایل دوچرخه درست شده بود احتیاجی به فیلم نگاتیو نداشت و عکسها را بعد از گرفتهشدن مستقیم روی کاغذ عکاسی چاپ میکرد. این ایده بسیار مهمی بود برای ساخت یکی از ضروریترین قطعات دستگاه چاپ دیجیتالی که بعدها او معرفی کرد. بنی پس از اتمام تحصیلاتش در سال 1969 تحقیقاتی مبنی بر ساخت دستگاهی برای ثبت میکروگرافیکها را در شرکت CAPS آغاز کرد .
او به همراه شریکش در سال 1971 شرکت Imtec را که بعدها بزرگترین شرکت میکروگرافیک در اروپا شناخته شد تاسیس کردند. در آن زمان او در حالی که روی تونرهای مایع تحقیق میکرد، روی شیوه تکثیر تصویر با سرعت بالا نیز کار میکرد. ساختار کشفیات او تا سال 1977 بر پایه رنگ سیاه و سفید بود اما فرآیند جدید او با استفاده از دانههای ریز رنگدانه و با شارژ برق به صورت لایهای نازک و لطیف بر روی کاغذ بود که کیفیتی نزدیک به چاپ افست داشت. از آن به بعد دستگاه بنی لاندا توانست تصاویر رنگی را با کیفیت و سرعت بالا چاپ کند.
پس از آن پرینترهای لیزری سیاه و سفید در اواسط دهه 80 تنها در ادارهها و سازمانها به کار میرفت. این تکنولوژی حدود دو دهه رواج داشت، اما اندازه دستگاه و هزینه آن تنها برای شرکتهای بزرگ صرفه اقتصادی داشت. پس از آن شرکتهایی نظیر زیراکس، کانون، اچپی، اپل، آیبیام و غیره پرینترهای لیزری را وارد بازار کردند.
در اواخر دهه 80 نشر رومیزی رواج یافت. کاربران و کسب و کارها توانستند با پیشرفت سختافزارها و نرمافزارها خودشان فایلهای دیجیتال خود را چاپ کنند. برای نخستین بار شرکتها میتوانستند با قیمت پایین و سرعت بالا فایلهای خود را بدون نیاز به چاپخانههای حرفهای چاپ کنند. اما همچنان هزینه این کار برای همه ادارات و شرکتها بالا بود.
درسال 1988 اولین پرینتر جوهرافشان مخصوص کاربران خانگی توسط هیولت وارد بازار شد. اگرچه این تکنولوژی در حدود بیشتر از یک دهه وجود داشته، اما این اولین بار بود که با موفقیت به عنوان یک محصول مصرفی فروخته شد. در اواسط دهه 90 پرینترهای لیزری رنگی وارد بازار شد. نخستین چاپگر رومیزی لیزری رنگی در سال 1993 توسط QMS با قیمت 12.499 دلار راهاندازی شد. در سال 1995 اپل نیز اولین پرینتر رنگی لیزری خود را با قیمت 7000دلار وارد عرصه کرد.
از آن به بعد با پیشرفت علم تکنولوژی و کامپیوتر، دستگاههای چاپ دیجیتال نیز پیشرفت چشمگیری داشتند و امروزه این روش از چاپ جزو ملزومات کسب و کار و تجارت و تبلیغات به شمار میآید.